De wereld staat op zijn kop. Onze agenda’s zijn overvol. De verwachtingen van anderen zijn soms nog hoger dan die van onszelf. Niet gek dus dat we vaak moe en overprikkeld zijn. Tijd dus om beter voor onszelf te zorgen. Maar hoe doe je dat?

Emotionele gezondheid
Wij mensen zijn voelende wezens, gebouwd om emoties te ervaren in ons lijf. Die geven betekenis aan ons leven. Zo voelen we angst als we in gevaar zijn of verdriet als we iets van waarde zijn verloren. Vaak hebben we ook nog een gevoel over een gevoel, zoals boosheid over onze angst of compassie voor onze machteloosheid. Emoties kiezen we niet, die komen en gaan spontaan in reactie op de wereld.

Belangrijk: de uiting van het gevoel IS onderdeel van het gevoel. Het is vermoeiend, en kan zelfs ziekmakend zijn, om onze gevoelens op te kroppen of weg te stoppen. Zelfzorg betekent dan ook: je gevoel voelen en er uiting aan geven. Hoe is aan jou, maar denk aan dans, yoga, martial arts, tekenen, verven, zingen, schreeuwen, huilen, of wandelen. Lost niet je problemen op, maar lucht wel op.

Vervulde behoeftes
Verlangens en behoeften geven richting en energie aan ons leven. Goede zelfzorg is hier: luisteren naar dat verlangen, het laten rijpen, en tijdig actie ondernemen om onze behoefte te vervullen. Daarmee wordt het een bron van voldoening, zingeving, weldaad, innerlijke groei en nog veel meer goeds.

Maar het is niet altijd mogelijk om onze behoeften te vervullen. Soms is wat we willen niet aanwezig of werken anderen ons tegen. Dan voelen we frustratie. In andere gevallen houdt ons moreel kompas ons tegen, bijvoorbeeld als we iets willen waarvan we de overtuiging hebben dat het niet mag. In de meeste gevallen spelen er beperkende overtuigingen mee zoals ‘ik ben niet goed/sterk/slim etc. genoeg. Soms zelfs, onderdrukken we een behoefte zo volledig, dat we ons leeg en depressief kunnen gaan voelen.

Duidelijke grenzen
Als mensen hebben we fysieke, emotionele en mentale grenzen. Zelfzorg is hier: bewust zijn van die grenzen, luisteren naar ons lijf (boosheid kan er op duiden dat iemand een grens overschrijdt) en direct voor onszelf opkomen waar nodig. Dus heel goed om ‘nee’ te zeggen, of ‘daar heb ik geen behoefte aan’, of ‘ik wil dit nu niet’. De ander mag dan voelen wat die voelt en daar uiting aan geven, maar het is jouw taak om trouw te zijn aan jezelf.

Onderdruk je je boosheid? Negeer je je grens omdat je bang bent voor bijvoorbeeld afwijzing of teleurstelling? In relatietherapie zijn dit zaken die jij en je partner samen goed kunnen aanpakken.